Con Chấy (Chí): Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị
lây lan từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp với tóc của người bị nhiễm khuẩn.
Mặc dù ít phổ biến hơn, chấy có thể lây lan qua tiếp xúc cá nhân hoặc chia sẻ lược, bàn chải, mũ và quần áo với người khác.( medicinenet.com/head_lice/article.htm)
Con chấy sinh ra từ đâu.
Chấy được sinh ra từ những quả trứng được chấy trưởng thành sinh ra và bám trên tóc.
Dựa vào màu sắc, trứng chưa nở thường có màu vàng, còn trứng đã nở có màu trắng hoặc trong.
Mỗi ngày những con chấy trưởng thành đẻ ra khoảng 5 - 7 trứng. Và phải mất 7 - 10 ngày để những quả trứng này nở ra.
Các loại chấy
Cho đến hiện nay, trên thế giới ghi nhận 3 loại chấy là: Chấy tóc, chấy cơ thể và chấy rận.
Chấy tóc (chấy trên đầu)
Chấy tóc là loại chấy chỉ kí sinh trên người. Chúng tồn tại trên tóc và da đầu con người, tại những vị trí ấm áp như: Vùng sau tai, sau gáy.
Vì không thể bay hay nhảy nên những lây lan bằng cách bò qua vật chủ kí sinh mới.
Chấy cơ thể thường bò đến những ví trí thường tiếp xúc với quần áo như: bẹn háng, eo, cổ, vai.. để hút máu, bạn có thể những vết cắn tại những vị trí này.
Loại chấy rận này thường xuất hiện ở những người có lối sống vệ sinh kém. Đồng thời, chúng cũng là loại chấy duy nhất mang theo dịch bệnh có hại cho con người.
Sự lây lan của rận chủ yếu đến từ việc quan hệ với người bị nhiễm chấy rận.
Vòng đời của diễn ra xoay vòng theo 3 giai đoạn từ: → → →
Chúng được chấy trưởng thành đẻ ra và dính lên tóc. Trứng chấy thường có hình bầu dục, kích thước khoảng 1mm và có màu trắng hoặc vàng.
Từ lúc được sinh ra, trứng chấy mất từ 7 - 10 ngày để nở thành chấy non.
Chấy non mặc dù có hình dạng giống với chấy trưởng thành nhưng kích thước khá nhỏ và phải mất tới 7 ngày để phát triển thành chấy trường thành.
Trong khoảng thời gian này, chấy non hút máu của vật chủ rất nhiều lần để có thể tồn tại.
Chấy trưởng thành có kích thước lớn hơn khoảng 2 - 3mm, có sáu chân với các móng vuốt sắc nhọn ở đầu mỗi chân. Con cái có kích thước lớn con đực.
Chấy trưởng thành có thể sống tới 3 - 4 tuần trên cơ thể người. Tuy nhiên, trong vòng 48h nó sẽ bị chết nếu rơi ra khỏi cơ thể người và không tìm được vật chủ kí sinh mới.
Đồng thời, trong khoảng thời gian này, con đực và con cái giao hợp với nhau và có thể sinh ra 5 - 6 trứng mỗi ngày.
Theo chu kì vòng đời này nếu không tiến hành điều trị thì chấy sẽ không tự hết mà còn tăng dần lên.
Chấy không có khả năng bay hoặc nhảy, cũng không tự xuất hiện nên chỉ có 2 con đường để chúng xuất hiện trên đầu của bạn, đó là:
Lây nhiễm trực tiếp.
Thông qua những cử chỉ thân mật với những người đã bị nhiễm chấy. Đặc biệt tại vùng da đầu và tóc.
Lây nhiễm gián tiếp.
Sự lây nhiễm có có thể xảy ra khi bạn tiếp xúc hoặc sử dụng: Chăn, gối, ga giường, nón, quần, áo, lược, khăn đầu, mũ tắm... của người bị chấy.
Đôi khi việc bạn chia sẻ đồ dùng cá nhân với người bị chấy cũng dẫn đến sự lây nhiễm.
- Khu vui chơi dành cho trẻ.
- Ngủ chung tại trường mầm non, nhà giữ trẻ hoặc cắm trại chung.
Dấu hiệu đầu có chấy.
Đặc điểm lớn nhất để nhận biết trên là cảm giác ngứa dữ dội.
Đó là sự phản ứng của cơ thể với những vết cắn của chấy gây ra trong quá trình chúng hút máu.
Trong một số trường hợp, dù có nhưng bạn sẽ không thấy ngứa. Điều này có thể là do việc chấy cắn lên da không diễn ra mãnh liệt.
Những ai có nguy cơ nhiễm chấy?
Vì có khả năng lây nhiễm qua cả tiếp xúc trực tiếp và gián tiếp qua quần áo, vật dụng cá nhân nên chấy rất dễ dàng để truyền nhiễm chấy từ người này qua người khác.
1/ Bắt chấy và trứng bằng lược dày răng.
Kẻ thù số một đối với chấy và trứng chấy chính là... chiếc chuyên dụng.
Những chiếc răng của loại lược này được gia công và chế tác vô cùng tinh xảo.
Chúng có thể khiến cho những thứ nhỏ bé như con chấy và trứng của chúng cũng bị loại bỏ khỏi tóc.
- Trẻ em từ 3 -11 tuổi và những người đang sinh sống với những đứa trẻ trong độ tuổi này.
- Là nữ giới vì nữ có xu hướng bị chấy và có số lượng nhiều hơn nam.
- Những người làm việc tại trường mầm non, nhà giữ trẻ.
Từ chiếc lược bí được nhiều người ưa chuộng trước đây thì bây giờ có rất nhiều loại lược được sử dụng để loại bỏ chấy như: Lược nhựa, lược thép, lược điện.
Theo đó, chỉ cần kiên trì và thực hiện chính xác thì bạn sẽ thoát khỏi chấy một cách an toàn và không hề tốn kém.
Ngoài ra, việc dùng lược chải chấy còn có tính an toàn cao, bạn hoàn toàn có thể sử dụng lược để chải chấy cho trẻ nhỏ.
Nên dùng loại lược nào và cách chải ra sao mới hiệu quả thì đã có 1 bài viết rất chi tiết về vấn đề này, bạn có thể xem .
2/ Điều trị chấy bằng dầu gội.
Một trong những nhanh nhất và hiệu quả nhất hiện nay là sử dụng dầu gội đầu đặc trị.
Khi được phối hợp với nhau, chúng khiến cho con chấy và cả trứng chấy nhanh chóng bị tiêu diệt.
Để hiệu quả trị chấy được tốt hơn, bạn có thể sử dụng máy sấy để làm khô tóc sau khi gội. Sức nóng từ máy sấy tóc có thể khiến cho những con chấy bị chết nóng.
3/ Sử dụng thuốc diệt chấy.
Lúc này đây, bạn cần tìm đến những loại thuốc đặc trị mạnh hơn (không kê đơn hoặc có kê đơn). Dùng thuốc cũng được xem là 1 cách trị trứng chấy hiệu quả nhanh nhanh chóng nhất.
Đối với thuốc không kê đơn như: Permethrin hay pyrethrins, bạn có thể tự mình tìm mua tại các hiệu thuốc trên toàn quốc.
Còn đối với thuốc có kê đơn như: Malathion, Spinosad, Lindane... bạn cần thăm khám tại các cơ sở y tế để nhận sự tư vấn và đơn thuốc của bác sỹ.
- Diệt được cả trứng chấy và con chấy.
- Thời gian điều trị ngắn.
- Ít tác dụng phụ.
- Sử dụng được cho cả người lớn và trẻ nhỏ.
- Hiệu quả hơn các phương pháp từ dân gian.
- Không cần thăm khám tại các cơ sở y tế.
- Giá thành hợp lý (tính trên giá thành chia cho tổng số lần sử dụng).
Nhìn chung, điều trị chấy bằng thuốc có thể xem là phương pháp điều trị cuối cùng.
Bởi thành phần có trong chứa nhiều hoạt chất mạnh nên cho khả năng diệt chấy tốt hơn bất kì biện pháp nào khác.
Vấn đề duy nhất mà bạn phải đối mặt khi sử dụng đó là, tác dụng phụ.
Đặc biệt là các loại thuốc kê đơn như: Lindane, malathion, benzyl, natroba...
Với các loại thuốc không kê đơn tác dụng phụ thường là ngứa nhẹ tại nơi điều trị. Hiếm khi chúng gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.
Đặc biệt, một số loại thuốc không kê đơn có thể áp dụng cho trẻ nhỏ từ 2 tháng tuổi.
Dầu dừa, giấm, rượu, muối, hạt na... là những được nhiều người tin rằng có thể tiêu diệt loài sinh vật khó chịu này.
Sử dụng biện pháp tự nhiên, bạn sẽ ít tốn chí phí và có tính an toàn cao. Tuy nhiên, hiệu quả của những cách làm này trên thực tế không thực sự ấn tượng hoặc phải mất rất lâu mới có thể làm hết chấy.
Ngoài ra, sự bất tiện, tốn thời gian và công sức là những vấn đề mà bạn sẽ phải đối mặt khi áp dụng biện pháp trị chấy này.
Đặc biệt, hiệu quả trị chấy sẽ được nhân lên gấp bội nếu bạn kết hợp những phương pháp này cùng với dầu gội đầu trị chấy.
- Tác dụng nhanh, mạnh, hiệu quả rõ rệt.
- Diệt được cả trứng chấy và con chấy.
- Một số thuốc sử dụng được cho cả trẻ nhỏ.
- Dễ tìm mua trên toàn quốc (đối với thuốc không kê đơn).
- Hiệu quả hơn các phương pháp từ dân gian.
4/ Biện pháp bổ sung tại nhà
Những biện pháp này không chỉ giúp bạn tiêu diệt chấy nhanh chóng hơn mà còn hạn chế việc chấy tái nhiễm trở lại.
Phòng ngừa lây nhiễm chấy.
Vì trẻ em là đối tượng có nguy cơ bị chấy rất cao.
Theo đó, việc phòng ngừa sẽ xoay quanh những hoạt động tiếp xúc giữa các đứa trẻ với nhau, cũng như giữa trẻ em và người thân của chúng.
Phòng ngừa tại trường học.
- Hiệu quả chậm, đòi hỏi sự kiên trì
- Với một số nguyên liệu, thành phần của chúng có thể gây kích ứng với mắt.